Aile Yoluyla Göçmenlik: ABD Aile Birleşimi, Aile Temelli Green Card Başvurusu ve Aile Üzerinden ABD Vatandaşlığı
Aile Yoluyla Göçmenlik (genellikle aile birleşimi olarak anılır), hem ABD vatandaşlarının hem de Amerika’da yasal daimî oturum izni (Green Card sahibi) bulunan kişilerin belirli aile üyelerini ABD’ye göçmen olarak getirmek üzere sponsor olabilmesini sağlayan bir süreçtir. ABD Aile birleşimi süreçleri ile ilgili neredeyse her metinde geçen sponsorluk kavramından ne anlamalıyız? Sponsorluk, ABD vatandaşı veya Green Card sahibi kişinin, belirli bir aile üyesinin Amerika’ya göç ederek daimî oturum (Green Card) alabilmesi için resmi olarak başvuru yapması ve mali açıdan sorumluluk üstlenmesidir. Sponsor, USCIS’e akrabalık bağını ve gerekli gelir veya mal varlığı kriterlerini kanıtlayan belgeler sunar ve böylece başvurunun onaylanmasına katkıda bulunur. Bu süreçte ABD’de ikamet eden sponsor, uygun durumdaki akrabası/yakını için resmi göçmenlik başvurusunu yapar. Başvuru onaylandığında, aile üyesi ABD’de daimî oturum izni (Green Card, yaygın tabiriyle “Yeşil Kart”) elde ederek yasal kalıcı ikametgâh sahibi olabilir.
ABD vatandaşları aile sponsorluğu kapsamında eş, çocuk, ebeveyn ve kardeşlerini sponsor olarak Green Card almaları için destekleyebilirken, Green Card (yeşil kart) sahipleri yalnızca eşlerini ve evlenmemiş çocukları için sponsor olabilir. (Not: Bir ABD vatandaşının ebeveynini veya kardeşini sponsor edebilmesi için en az 21 yaşında olması gerekir.) Aile yoluyla göçmenlik vizeleri, akrabalık derecesi ve sponsorun statüsüne göre tanımlanan iki ana kategoriye ayrılır: Yakın Akraba vizeleri ve Aile Tercihi vizeleri.
Yakın Akraba Göçmen Vizeleri (Immediate Relative Immigrant Visas)
Yakın akraba göçmen vizeleri, ABD vatandaşlarının en yakın aile bireyleri için ayrılmış vize kategorileridir. Bu kategoriler için herhangi bir yıllık sayısal sınır (kota) uygulanmaz; yıllık vize limiti olmadığı için, genellikle aile tercihi vizelerine kıyasla çok daha kısa bekleme sürelerine tabidir. ABD aile birleşimi konteksi içinde Yakın akraba kategorisine giren başlıca vizeler şunlardır:
- IR1/CR1 – ABD vatandaşıyla evli eş için göçmen vizesi. (IR1, kalıcı göçmen vizesidir; CR1 ise vize verildiğinde evliliğin 2 yıldan az sürmüş olması durumunda verilen 2 yıllık “şartlı” göçmen vizesidir.)
- IR2 – ABD vatandaşının 21 yaşından küçük, evlenmemiş çocuğu için dizayn edilmiş göçmen vizesidir.
- IR5 – ABD vatandaşı tarafından sponsor edilen anne veya baba için verilen göçmen vizesidir. (Sponsor konumundaki ABD vatandaşı en az 21 yaşında olmalıdır.)
Yakın akraba kategorisinde yıllık vize kotası bulunmadığından, uygun görülen tüm başvuru sahiplerine her zaman vize numarası tahsis edilebilmektedir. Bir ABD vatandaşının bu kapsamdaki aile üyelerinin, I-130 başvuruları onaylanıp gerekli işlemleri tamamlandığında uzun bekleme listelerine tabi olmaksızın ABD’ye göç edebilir ve Green Card’larını alabilirler.
Aile Tercihi Göçmen Vizeleri (Family Preference Immigrant Visas)
Aile Tercihi olarak adlandırılan göçmen vizelerinin konusu ABD vatandaşlarının daha geniş ölçekte aile üyeleri ve Green Card sahiplerinin akrabalarının belirli bir kısmıdır. Yakın akraba vizelerinin aksine, bu kategorilerde her mali yıl için verilebilecek sınırlı sayıda vize bulunmaktadır. Dolayısıyla, aile tercihi kategorilerinde başvuru yapan kişiler, öncelik tarihi adı verilen bir sıra numarası alır ve bir vize numarası müsait olana dek bekleme listesinde kalırlar.
Aile tercihindeki göçmen vizeleri kanunen belirlenmiş öncelik derecelerine (1. öncelik, 2. öncelik, vb.) göre alt kategorilere ayrılır:
-
F1 – ABD vatandaşının evlenmemiş yetişkin (21 yaş ve üzeri) oğlu veya kızı.
-
F2A – ABD’de daimî oturum izni (Green Card) sahibi olan kişinin eşi veya 21 yaşından küçük evlenmemiş çocuğu.
-
F2B – Green Card sahibinin evlenmemiş yetişkin (21 yaş ve üzeri) oğlu veya kızı.
-
F3 – ABD vatandaşının evli oğlu veya kızı.
- F4 – ABD vatandaşının kardeşi. (Sponsor olan ABD vatandaşı bu kategoride başvuru yapabilmek için en az 21 yaşında olmalıdır.)
Yukarıdaki her bir aile tercih kategorisi için yıllık vize kotası bulunduğundan, başvuru sahipleri genellikle uzun bekleme süreleriyle karşılaşır. Örneğin, F1 veya F2 gibi vizelerde yıllık kontenjanlar sınırlı olduğundan talep çoğunlukla arzı aşar; vize numarası tahsis olana dek başvuru dosyaları sırada bekler. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın aylık yayınladığı Vize Bülteni (Visa Bulletin) ise her aile tercih kategorisinde, o ay itibarıyla hangi öncelik tarihine (priority date) kadar olan başvuruların işleme alınabileceğini duyurur. Bu sayede başvuru sahipleri, kendi başvurularının ne zaman işlem görebileceği konusunda fikir sahibi olabilirler.
K-1 Nişanlılık Vizesi
K-1 Nişanlı Vizesi, bir ABD vatandaşının yabancı uyruklu nişanlısını evlilik amacıyla Amerika Birleşik Devletleri’ne getirmek için kullandığı özel bir vize türüdür. K-1 vizesi ile ABD’ye giriş yapan kişinin, varışından itibaren 90 gün içinde ABD vatandaşı nişanlısıyla evlenmesi gerekmektedir. Evlilik gerçekleştikten sonra yabancı eş, ABD’den ayrılmadan statü değişikliği başvurusu (Form I-485 ile Adjustment of Status) yaparak Green Card alma sürecine geçebilir.
Her ne kadar K-1 teknik olarak bir göçmen olmayan (geçici) vize olsa da, evlilik yoluyla aile temelli göçmenlik sürecine doğrudan bir köprü görevi görür. K-1 vizesi sahibi, 90 gün içinde evlilik gerçekleşmezse ülkeyi terk etmek zorundadır. Ayrıca, K-1 vizesi sahibinin uygun yaşta bekâr çocukları da K-2 vizesi alarak nişanlı ile birlikte ABD’ye gelebilir ve benzer şekilde evlilik sonrası Green Card başvurusunda bulunabilirler.
Göçmen Vizesi (Green Card) Alması İstenen Aile Üyesi Form I-130 Dilekçesinin Verilmesi
Bir aile üyesine sponsor olarak ABD’ye getirmek isteyen bir ABD vatandaşı veya Green Card sahibi, öncelikle ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri’ne (USCIS) Form I-130 (Aile Üyesi için Göçmen Dilekçesi) vermelidir. Bu dilekçe, başvuruyu yapan sponsor ile yabancı aile üyesi arasındaki akrabalık bağını kanıtlamaya yarar. Her bir akraba için ayrı bir I-130 dilekçesi sunulması gerektiği unutulmamalıdır (örneğin, eş ve çocuk için ayrı başvurular yapılır).
- Yakın akrabalar – yani bir ABD vatandaşının eşi, 21 yaşından küçük evlenmemiş çocuğu veya anne-babası – bu kategoriye girdiğinden yıllık vize kotalarına tabi değildir. Bu nedenle, I-130 onaylandığında vize süreci doğrudan ilerler ve herhangi bir bekleme listesine girilmez.
- Aile tercih kategorisindeki başvurular ise (örneğin kardeşler veya yetişkin çocuklar) yıllık sayısal sınırlamalara tabidir. Bu durumdaki I-130 dilekçesi onaylanan kişiler, öncelik tarihlerine göre sıraya alınarak vize numarası müsait olana kadar beklerler.
Sonraki Adımlar: Statü Değişikliği vs. Konsolosluk İşlemleri
I-130 dilekçesi onaylandıktan sonra, aile üyenizin Green Card alması için izlenecek süreç o kişinin halihazırda ABD’de bulunup bulunmamasına bağlıdır:
- ABD içinde bulunan akraba: Bu durumda I-130 onayından sonra Statü Değişikliği süreci (Adjustment of Status) ile, akraba/yakın ABD’den çıkış yapmadan Green Card başvurusu yapabilir. Başvuru sahibi, I-485 formunu (Göçmen Statü Değişikliği Başvurusu) doldurarak gerekli evraklarla birlikte USCIS’e başvurur. Böylece, işlemler tamamlandığında ve onay alındığında, söz konusu kişi ABD’yi terk etmeden statüsünü geçici vizeden daimî oturum iznine çevirebilir.
- ABD dışında bulunan akraba: Bu durumda süreç Konsolosluk İşlemleri üzerinden yürütülür. I-130 onaylandıktan sonra başvuru dosyası Ulusal Vize Merkezi’ne (NVC) iletilir ve göçmen vizesi başvurusuna geçilir. Başvuru sahibi, Form DS-260 (göçmen vize başvuru formu) doldurarak elektronik ortamda konsolosluk işlemlerini başlatır ve talep edilen destekleyici belgeleri NVC’ye sunar. NVC, dosyayı inceleyip gerekli belgeleri topladıktan sonra başvuru sahibinin durumuna göre uygun bir tarihte mülakat randevusu planlar. (Özellikle aile tercihli vizelerde, başvuru sahibinin öncelik tarihi henüz güncel değilse NVC dosyayı beklemeye alacak ve öncelik tarihi vize için güncel hale geldiğinde mülakat tarihini belirleyecektir.) Ardından başvuru sahibi, kendi ülkesindeki (örneğin Türkiye’deki) ABD büyükelçiliğinde/konsolosluğunda yüz yüze mülakata girer. Mülakatın başarılı geçmesi ve vize onayı ile birlikte, ilgili kişi göçmen vizesini alarak ABD’ye giriş yapabilir.
NVC, özellikle aile tercihli vize süreçlerinde, başvuru evraklarının toplanması ve mülakat tarihinin ayarlanması konularında kritik bir rol oynar. Tüm işlemler tamamlanıp vize onaylandığında, aile üyeniz ABD’ye göçmen statüsünde giriş yapabilir ve girişinden sonra Green Card (daimî oturum kartı) basılarak kendisine teslim edilir.
Sürecin nihai durağına yurttaşlığa kabul (naturalization) yoluyla ABD vatandaşlığı olduğunu da ifade edebiliriz.
